علائم ظهور
اشاره
در میان تهاجم فرهنگی گسترده علیه جهان تشیع، بخش وسیعی از سایتها و شبکههای ماهوارهای، آموزههای مهدویت را رفتهاند و غالباً نشانههای ظهور را مورد نقد و نقض قرار میدهند.
برخی از شیادان نیز ادعای یمانی، خراسانی، و سید حسنی بودن را مطرح کرده و تبلیغات وسیعی انجام دادهاند و برخی از افراد ناآگاه و ضعیف الایمان را به سوی خود جذب نمودهاند.
یک نمونهی آن «احمد اسماعیل كُوَيْطِع» متولد روستای هَمْبوشی از نواحی بصره است، که ده سال پیش (به سال ۱۴۲۴ ق) خود را «احمد حسن یمانی» نامیده، ادعای یمانی بودن نمود، روز عاشورای ۱۴۲۹ ق در بصره و ناصریه به پادگانها حمله کرد و عدهای را به کشتن داد و خود به امارات متحده عربی گریخت.
او در عین این که در یک خانوادهی شناخته شده متولد شده و سید نیست، خود را فرزند حضرت مهدی، وصی حضرت مهدی و نخستین مهدی از مهدیهای دوازدهگانه معرفی نموده و گروهی را به ضلالت و گمراهی کشیده است.
برخی از مراجع بزرگ تقلید برای جلوگیری از مبتلا شدن افراد به دام این شیادان، فرا گرفتن علائم ظهور را از باب دفع ضرر محتمل واجب داشتهاند.[۱]
خداوند منان از روی حکمت بالغهاش، برای جلوگیری از سقوط افراد ناآگاه در دام این افراد شیاد بالغ بر ۲۰۰۰ نشانه برای ظهور مقرر فرموده است.
گزارش این نشانهها در کتب پیامبران پیشین، در آیات نورانی قرآن و احادیث روشنگر پیشوایان معصوم آمده است.
غالب این نشانهها، علایم غیر حتمی است و امکان این معنی هست که انسانها پس از یأس و نومیدی از مجامع بینالمللی، احساس اضطرار نموده، یک دل و یک جهت به سوی پروردگار روی آورده، دست تضرع به سوی پروردگار دراز نموده، از اعماق دل برای فرج تنها منجی جهان دعا کنند و خداوند منان پیش از تحقق بقیهی نشانهها فرمان ظهور را صادر فرماید.
در این میان ۵ نشانه از نشانههای حتمی میباشد، که بدون تردید در آستانهی ظهور تحقق خواهد یافت.
این نشانهها به قدری شفاف است که هرگز بر احدی پوشیده نخواهد بود.
هنگامی که امام صادق علیهالسلام از طولانی بودن دوران غیبت، آزمونهای سخت آن دوران، بروز تشکیکها و تردیدها در میان امت، به اهتزاز درآمدن پرچمهای مشتبه و حیرت و سردرگمی مردمان سخن گفتند، مفضّل بن عمر به شدت گریست و اظهار نگرانی نمود.
امام صادق علیهالسلام به سوی اشعهی آفتاب که از روزنه به داخل اطاق تابیده بود، اشاره کردند و فرمودند:
«والله إنَّ أَمْرَنَا لَأَبْيَنُ مِنْ هَذِهِ الشَّمْسِ»؛
به خدا سوگند، امر ما از این آفتاب روشنتر است.[۲]
تابلوهای راهنمایی
همانگونه که در جادههای بین شهری و فرامرزی، تابلوهایی نصب شده که ره پویان را از سرعت مجاز، پیچ و خم راه، نزدیک شدن به پلها و تونلها، فاصلهی پارکها، ورودی شهرها، رستورانها و پمپ بنزینها و دیگر اطلاعات لازم آگاه مینماید، در مسیر راهیان نور و سالکان کوی محبوب نیز تابلوهایی نصب شده، که آنها را از خطرات راه آگاه نموده، شیوهی گزینش راه درست را آموزش داده، از فتنهها و گردنهها بر حذر داشته، برای عبور از پرتگاه و لغزشگاهها، آنها را با ابزار لازم مجهز مینماید.
طولانی بودن راه و سخت بودن مسیر ممکن است سالکان راه و شیفتگان وصال را با خطر یأس و نومیدی مواجه کرده، آنها را از رسیدن به کعبهی آمال و آرزوها باز دارد و در ادامهی مسیر با تردید مواجه نماید.
در این هنگام یکی از نشانههای ظهور پدیدار گشته، آنها را در ادامهی راهی که برگزیدهاند محکم و استوار میکند، با امید و اطمینان به آینده، از تردید و دودلی نجات میدهد.
پدیدار شدن هر نشانهای از نشانههای ظهور همانند مشاهدهی یکی از تابلوهای راهنمایی، سالکان راه را در مسیرهای دور و دراز امیدوار ساخته، از درستی راهی که برگزیدهاند، آگاه و مطمئن میسازد.
کتابنامه ملاحم و فتن یا نشانههای ظهور
نشانههای ظهور، همانند دیگر احادیث غیبی رسول اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم و امامان نور علیهمالسلام از سرچشمهی زلال قرآن و عترت سرچشمه گرفته، در مجامع حدیثی ثبت شده، چون دانههای تسبیح با نظم خاصی در بستر زمان تحقق یافته، صحت و استواری سخنان پیشوایان را برای همگان روشن و مبرهن میسازد.
احادیث مربوط به ملاحم و فتن بسیار گسترده است، این احادیث با شهادت پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله، ماجرای فدک، گزینش خلیفه و تهاجم به خانهی وحی آغاز شده، از روی کار آمدن معاویهها، حجّاجها، مغولها... سخن گفته، از شهادت سالار شهیدان، عمار ياسرها، حُجر بن عدیها، میثم تمارها و دیگر شهدای راه فضیلت به روشنی خبر داده است.
احادیث ملاحم و فتن، خروج قرامطه، سقوط بنی عباس، فتح استانبول، اشغال عراق و افغانستان توسط سرکردهی کفار را در برگرفته، رخدادهای جهان را تا هنگامهی ظهور و انفجار نور به نمایش گذاشته است.
در کتب پایه و مرجع فصلهایی چون: فتن، ملاحم، علایم ظهور، و أشراط الساعه، به نقل این احادیث اختصاص یافته است.
در این رابطه بیش از ۲۰۰ جلد کتاب تألیف شده، که نشانههای ظهور را بالخصوص مورد بحث و بررسی قرار داده است.[۳]
در اینجا به تعدادی از این کتابها اشاره میکنیم:
- کتاب الفتن: از ابو عبدالله بن حماد مِروزی، متوفای ۲۲۹ ق.[۴]
اهمیت ویژهی این کتاب در این است که مؤلف آن ۲۶ سال پیش از تولد حضرت ولی عصر عليهالسلام دیده از جهان فرو بسته و خود از محدثان مشهور زمان خود بود، بخاری در صحیح خود از وی حدیث نقل کرده و بسیاری از رجالیون بر صداقت و وثاقت او تأکید کردهاند[۵] و نسخ خطی فراوانی از آن بر جای مانده است.[۶]
در این کتاب بیش از ۲۰۰۰ حدیث پیرامون فتن و ملاحم آمده است.
- كتاب الفتن، از ابوعلی حنبل بن اسحاق بن حنبل شیبانی، متوفای ۲۷۳ ق.[۷]
- الملاحم، از حافظ احمد بن جعفر بن محمد، مشهور به: «ابن منادی» متوفای ۳۳۶ ق.[۸] شامل ۳۱۲ حدیث.
- التشريف بالمنن في التعريف بالفتن، از سید بن طاووس، متوفای ۶۶۴ ق.[۹]
این کتاب دهها بار به نام: «ملاحم و الفتن» چاپ شده و چندین بار به فارسی ترجمه شده است.[۱۰]
سید در این کتاب ۳۰۸ حدیث از فتن مروزی، ۱۱۵ حدیث از فتن سلیلی و ۹۳ حدیث از فتن زکریا بن یحیی بزار گرد آورده است.
- نهایه البدایه، از حافظ ابوالفداء، اسماعيل بن كثير دمشقی، متوفای ۷۷۴ ق.[۱۱]
- الاشاعه لأشراط الساعه، از محمد بن عبد الرسول، مشهور به «بزرنجی» متوفای ۱۱۰۳ ق.[۱۲]
- نوائب الدّهور فى علامات الظهور از سید حسن میرجهانی، متوفای ۱۴۱۳ ق.[۱۳]
- اشراط الساعه، از یوسف بن عبدالله بن یوسف الوابل، معاصر.[۱۴]
- معجم الملاحم و الفتن، از سید محمود دهسرخی، متوفای ۱۴۳۲ ق.[۱۵]
- يأتى على الناس زمان، از همو.[۱۶] شامل ۹۲۰ سر فصل
- علامات المهدی المنتظر، از شیخ مهدی فتلاوی، معاصر[۱۷] شامل ۵۲۵ حدیث.
شمارشگر معکوس
در میان تابلوهای راهنمایی که در کنار جادهها نصب شده و اطلاعات لازم را در اختیار مسافران قرار میدهد، تنها یک تابلو هست که نزدیک شدن سالک را به سر منزل مقصود نشان میدهد و آن تابلو شمارشگر معکوس است.
در میان بیش از ۲۰۰۰ تابلویی که فرا روی راهیان نور و منتظران ظهور نصب شده، تنها پنج تابلو وجود دارد که تاریخ قطعی ظهور و فاصله مشخص سالکان کوی محبوب را تا سر منزل مقصود نشان میهد.
این تابلوهای پنجگانه علایم حتمی نامیده میشوند، که در احادیث فراوان بر حتمی بودن آنها تصریح شده است:
- شیخ صدوق با سند صحیح از امام صادق علیهالسلام روایت کرده که فرمود:
«قَبْلَ قِيامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ»:
«الْيَمَانِيُّ وَ السُّفِيانِيُّ، وَ الصَّيْحَهُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَهِ، وَ الْخَسْفُ بِالْبَيدَاءِ»؛
پیش از قیام قائم علیهالسلام پنج نشانهی حتمی هست: خروج یمانی، خروج سفیانی، بانگ آسمانی، قتل نفس زکیه و خسف سرزمین بیداء.[۱۸]
- مرحوم کلینی نیز همین مضمون را از امام صادق علیهالسلام روایت کرده است.[۱۹]
- نعمانی نیز روایت دیگری به همین مضمون از آن حضرت روایت نموده است.[۲۰]
- شیخ طوسی نیز همان مضمون را از آن حضرت روایت کرده است.[۲۱]
در این احادیث چهارگانه روی پنج عنوان یاد شده تأکید شده، ولی در احادیث دیگر نشانههای دیگری نیز به عنوان نشانهی ظهور مطرح شده، که از آن جمله است:
۱) خروج خراسانی.[۲۲]
۲) خروج مروانی.[۲۳]
۳) خروج شعیب بن صالح.[۲۳]
۴) ظهور دستی در آسمان و اشارهاش به سوی آن حضرت[۲۳]
۵) خورشید گرفتگی در نیمههای ماه رمضان.[۲۴]
با احتساب اینها تعداد نشانهها به ده مورد میرسد که فقط پنج مورد اولی از نشانههای حتمی است.
درسنامه مهدویت، علی اکبر مهدیپور، (قائمیه اصفهان) ص ۶۳.
پانویس
- ↑ آیه الله صافی گلپایگانی، منتخبالأثر، ج۳، ص ۳۳۶.
- ↑ کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۶.
- ↑ کتاب شناختی این کتابها در کتاب: «کتابنامهی حضرت مهدی علیهالسلام» آمده است.
- ↑ این کتاب مکرّر به چاپ رسید، از جمله: ۱) با تحقیقات سمیر امین زهری، قاهره، مكتبه التوحيد، ۱۴۱۲ ق. ۷۸۴ صفحهی وزیری، در دو مجلد. ۲) با تحقیقات دکتر سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. ۵۰۸ صفحه وزیری. ۳) با تحقیقات ایمن محمد محمد عرفه، قم، المكتبه الحيدريه. ۱۴۲۴ق. ۵۲۷ صفحه وزیری.
- ↑ ابن حجر وثاقت او را از احمد حنبل، ابن معین، عجلی و ابوحاتم نقل کرده است. [فتح الباری، ج ۱، ص ۴۴۷، مقدمه]
- ↑ از جمله نسخهی کتابخانهی عاطف افندی - استانبول - تاریخ کتاب ۶۸۷ ق. و بریتیش میوزیم - لندن - تاریخ کتابت ۷۰۶ ق.
- ↑ چاپ بیروت، دار البشائر الاسلاميه، ۱۴۱۹ ق. ۲۹۳ صفحه وزیری.
- ↑ چاپ قم، دار السیره، ۱۴۱۸ ق. ۴۱۷ صفحه وزیری، تحقیق عبدالكريم عقیلی.
- ↑ چاپ قم، مؤسسه صاحب الأمر، ۱۴۱۶ ق. ۵۴۱ صفحه وزیری.
- ↑ از جمله به نام: «نشانههای ظهور آخر الزمان»، توسط سید مهدی آیت اللهی و به نام: «فتنهها و آشوبهای آخر الزمان»، توسط محمد جواد نجفی.
- ↑ چاپ ریاض، مكتبه النصر، ۱۹۶۸ م. ۷۸۰ صفحه وزیری، در دو مجلد.
- ↑ چاپ دمشق، دار الهجره. ۲۹۳ صفحه وزیری، تحقيق موفّق فوزى الجبر.
- ↑ چاپ تهران، انتشارات صدر، ۱۳۶۹ ش. ۱۶۷۵ صفحه وزیری، در چهار مجلد.
- ↑ چاپ ریاض، دار ابن الجوزی، ۱۴۲۱ ق. ۴۸۳ صفحه وزیری.
- ↑ چاپ قم، ناشر مؤلف، ۱۴۲۰. ۱۵۱۲ صفحه وزیری، در چهار مجلد.
- ↑ چاپ قم، ناشر مؤلف، ۱۴۰۸. ۸۰۰ صفحه وزیری.
- ↑ چاپ بیروت، دار الهادی، ۱۴۲۱ق. ۵۴۱ صفحه وزیری.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۶۵۰، باب ۵۷، ح ۷.
- ↑ کلینی، الکافی، ج۸، ص ۳۱۰، ح ۴۸۳.
- ↑ نعمانی، الغیبه، ص ۲۵۲، ح ۶.
- ↑ شیخ طوسی، الغیبه ص ۴۳۶، ح ۴۲۷.
- ↑ نعمانی، الغیبه، ۲۸۹، ح ۶.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ طبری، دلائل الامامه، ص ۴۸۷.
- ↑ نعمانی، الغیبه، ص ۲۷۲، ح ۴۷.